Charakterystyka domów energooszczędnych i pasywnych

W budownictwie jednorodzinnym coraz większy nacisk kładzie się na to, aby ograniczać zużycie energii. Oczywiście, największy jej odsetek stanowi energia cieplna niezbędna do jego ogrzania, nie zaskakuje więc to, że o energooszczędności domu przesądza przede wszystkim jego szczelność i izolacyjność cieplna. Czynniki mające wpływ na zużycie energii wcale się jednak w tym miejscu nie kończą, warto więc wspomnieć choćby o klimatyzacji, ogrzewaniu wody użytkowej i oświetleniu. Szukając sposobu na ograniczenie zużycia energii w każdym wymienionym przypadku, warto stawiać na domy energooszczędne i pasywne. 

Dom energooszczędny i jego charakterystyka

Gdy mówimy o domu energooszczędnym mamy na myśli budynek gwarantujący zużycie energii na poziomie 40 kWh/(m²/rok). To naprawdę niewiele zwłaszcza, jeśli weźmiemy pod uwagę to, że w klasycznym, kilkunastoletnim domu zużycie te wynosi nawet 150-200 kWh/(m²/rok). Przyjmuje się również, że dom taki powinien mieć jak najmniej załamań ścian zewnętrznych oraz połaci dachowych. Stawianie na zwarty budynek nie jest wcale przypadkowe, charakteryzuje się on bowiem tym, że nie ma aż tak wielu powierzchni, przez które mogłoby przenikać ciepło.

Nie bez znaczenia wydaje się zresztą sama izolacyjność charakteryzująca przegrody zewnętrzne. W tym przypadku stawia się na naprawdę grube warstwy izolacji termicznej wykonane tak z użyciem wełny szklanej, jak i styropianu. O dobrej izolacyjności nie można zapominać również, gdy przedmiotem naszego zainteresowania są drzwi oraz okna. One same powinny być zresztą wykonane z dużą starannością tak, aby wyeliminować zjawisko mostków termicznych, a więc tych nieszczelności, które bardzo często powstają w miejscach, w których ściana łączy się z ramą okienną oraz płytą balkonową.

Mówiąc o domu energooszczędnym nie można też zapominać o instalacjach nie tylko efektywnych, ale i przyjaznych naturze. Przykładem mogą być tu między innymi pompy ciepła oraz kolektory słoneczne wykorzystywane do ogrzewania wody użytkowej. Ciekawym rozwiązaniem jest też system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, który może okazać się alternatywą dla wentylacji grawitacyjnej.

​

Dom pasywny i jego charakterystyka

Dom pasywny zwraca na siebie uwagę między innymi dlatego, że gwarantuje zużycie energii na poziomie 15 kWh/(m²/rok). Jego cechami charakterystycznymi są ,między innymi kwadratowy lub prostokątny obrys, brak załamań oraz płaski, pulpitowy dach. Pozwala to na ograniczenie do minimum powierzchni tych przegród zewnętrznych, przez które może przenikać ciepło. Podczas wyboru projektu domu pasywnego warto też zwrócić uwagę na izolacyjność ram drzwiowych oraz okiennych. Co więcej, same okna muszą być rozmieszczone na elewacji budynku w ściśle określony sposób. Duże znaczenie ma ustawienie domu względem stron świata, przeszklenia o znacznej powierzchni powinny więc znajdować się przede wszystkim od południa, co umożliwi pozyskanie tak zwanych pasywnych zysków solarnych. To właśnie tam mają być też umieszczone pomieszczenia użytkowania dziennego. Strona północna to w domach pasywnych najczęściej miejsce, w którym pojawiają się toalety, różnego rodzaju schowki oraz garderoba.

Dom pasywny to również przestrzeń, która nie może obejść się bez pompy ciepła oraz wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Czymś niemal oczywistym jest też instalacja kolektora słonecznego. Tak w przypadku budowy domu energooszczędnego, jak i pasywnego, możemy mówić o niemałym wyzwaniu, nie można jednak nie zgodzić się z tym, że mamy do czynienia z opłacalną inwestycją. Oszczędzanie energii oznacza przecież troskę o środowisko naturalne i bardziej postępowe podejście do architektury. Sam wybór pomiędzy oboma rodzajami domów jest najczęściej uzależniony od naszych możliwości finansowych, choć pewną rolę odgrywają również preferencje estetyczne. Dom pasywny to znacznie prostsza forma, niekiedy jednak okazuje się on rozwiązaniem droższym niż jego energooszczędny odpowiednik, wiąże się bowiem z koniecznością wyposażenia go w kosztowne instalacje i zapewnienia wysokiego stopnia izolacyjności. Jeszcze przed dokonaniem ostatecznego wyboru warto więc przygotować bilans zysków i strat, ułatwi on bowiem podjęcie decyzji, której nie będzie się później żałowało.